سازهای کوبه ای : دف
دَفّ، یکی از سازهای کوبه‌ای در موسیقی ایرانی است که شامل حلقه‌ای چوبی است که پوست نازکی بر آن کشیده‌اند و با ضربه‌های انگشت می‌نوازند.
این ساز از سازهای ضربی ایرانی شبیه به دایره ولی بزرگ‌تر از آن و با صدای بم‌تر است. چنانکه از کتاب‌های موسیقی و نوشته‌ها و اشعار بر می‌آید، در دوره اسلامی ایران، این ساز برای پشتیبانی از ساز و حفظ وزن به کار می‌رفته و رکن اصلی مجالس عیش و طرب و محافل اهل ذوق و عرفان بوده که قوالان هم با خواندن سرود و ترانه آن را به کار می‌بردند. در کتاب‌های لغت در معنی دف یا دایره می‌نویسند: آن چنبری است از چوب که بر روی آن پوست کشند و بر چنبر آن حلقه‌ها آویزند. در قدیم برای آنکه طنین بهتری داشته باشد روی دف پوست آهو می‌کشیدند.
در قدیم دف یا دایره کوچک را که چنبر آن از روی و برنج ساخته می‌شد خمک یا خمبکمی‌گفتند. به دست زدن با وزن و به اصطلاح بشکن زدن هم خمک یا خمبک می‌گفتند.[نیازمند منبع]
دف‌هایی هم بوده که بر چنبر آن زنگ تعبیه می‌کردند و می‌نواختند. زنگ‌های دف را جلاجلمی‌گفتند. در دوره اسلامی به کسانی که دف یا دایره می‌نواختند جلاجل‌زن می‌گفتند.
در ایران کهن جلاجل وسیله‌ای بیضی شکل و بزرگ بود که زنگ‌هایی بر آن می‌بستند و در جنگ‌ها به کار می‌بردند و ظاهراً صدای مهیبی داشته است.
دف را که بر آن زنگوله تعبیه می‌کنند دف زنگی می‌گویند.
پس از آنکه تمبک مجلسی شد به تدریج جای دف را گرفت و از رونق دف کاست و دف را بیشتر در شهرهای کوچک و قصبات در مجالس عیش و سرور به کار می‌بردند به ویژه در کردستان وآذربایجان بسیار متداول بود و نوازندگان ماهر داشت. در سال‌های اخیر دف نوازی در بیشترشهرهای ایران رایج‌تر شده است و هنر آموزان به آموختن آن روی آورده‌اند. از نوازندگان صاحب سبک آن می‌توان بیژن کامکار و مسعود حبیبی را نام برد که استاد کامکار نقش به سزایی را در شخصیت دادن به این ساز در موسیقی اصیل ایرانی ایفا کرده است واستاد حبیبی با ابداع شیوه مدرنی در نوازندگی این ساز آن را بصورت کاملاً اصولی و تکنیکی مانند دیگر سازها در آورده است.
آموزش تخصصی دف و تمبک دارای مجوز رسمی از وزارت ارشاد اسلامی مدرس تخصصی سازهای کوبه ای دف وتمبک اساتید مجرب خانم و آقا آموزش تمبک و دف زیر نظر اساتید برجسته کشور آموزش بصورت آکادمیک کلاسهای گروهی بصورت رایگان می باشد. قیمت: ترمی 60،000
آموزشگاه موسیقی بیستون مرکز تخصصی کلیه سازهای کوبه ای با حضور مدرسین برجسته کشور ،استاد بردیا ندیمی نوازنده نام آشنای درامز ،استاد احسان شفیعی نوازنده ی کوبه ای گروه کاکوبند با مدیریت سهیل بختیاری و بانو مرجان دلبند در غرب تهران، شهران _ کوهسار افتتاح شد ثبت نام از پانزده
آموزش تضميني و تخصصي سازهای کوبه ای ایرانی تحت نظر بهترين اساتيد و با بالاترين کيفيت در خانه فرهنگ پرتو.آموزرش تئوری موسقی و مبانی موسیقی ایرانی در این دوره بصورت را
تاریخچه دف کلمه دف در اصل عبری است و به معنی کوبیدن می باشد. هرگاه سیر فرهنگی – اجتماعی دف را به عنوان یکی از ابتدائی‌ترین سازهای کوبه ای بنگریم به این نتیجه می رسیم که این ساز با صدای گیرایش هیچگاه متعلق به فرهنگ یا مکان خاصی نبوده، چرا که ردپای پیدایش و ساخت اولیه آن را به
درامز یا درام ، در زبان انگلیسی به معنی طبل است، در زبان فارسی معادل «Drum Kit» به معنای مجموعه‌ای از طبل‌ها، سنج‌ها و دیگر سازهای کوبه‌ای است که در کنار هم یک ساز واحد و مستقل را تشکیل می‌دهند. این ساز معمولاً در موسیقی جاز، راک و پاپ کاربرد دارد و به نوازنده آن درامِر می‌گویند